حذف شدن تاریخ مادها و هخامنشیان در حماسه ملی ایران

author

Abstract:

تاریخ ایران باستان را به سلسله‏های پیشدادی، کیانی، اشکانی و ساسانی تقسیم‏بندی می‏کردند. در داستان‏های حماسه ملی، ذکری از مادها و هخامنشیان نیست. هدف عمده مقاله حاضر، بررسی چرایی حذف تاریخ مادها و هخامنشیان در روایات حماسه ملی است. مادها در مناطق غربی ایران سکونت اختیار کردند و موفق شدند تا حکومتی گسترده و مقتدر تشکیل دهند. بر شرق ایران نیز کیانیان حکومت می‏کردند. مادها با پیشروی به سمت نواحی شرقی توانستند آن منطقه را ضمیمه حکومت خود کنند. پس از مدتی مادها مغلوب هخامنشیان می‏شوند و با حمله اسکندر، هخامنشیان از حکومت ساقط می‏شوند. در زمان اشکانیان، ‌اقدام به جمع‏آوری داستان‏های ملی می‏شود. هنگامی که اشکانیان ‏خواستند،‌ به تدوین گذشته خود بپردازند، دو شکست بزرگ را به خاطر ‏آوردند؛ اولی شکست حاکمان محلی آنان و پیچیده شدن طومار کیانیان بود و دومی، شکست هخامنشیان از اسکندر که انقراض هخامنشیان را سبب ‏شد. شاید آنان، شکست اولی را در مقایسه با دومین شکست خیلی کوچکتر احساس می‏کردند، لذا تلاشی آگاهانه را شروع کردند تا شکست اولی، به فراموشی سپرده شود؛ البته این شکست از خاطره‏ی جمعی کاملا زایل ‏نشد ولی خیلی کمرنگ شد و بدان شکل باقی‏ماند. اما شکست از اسکندر قابل زایل شدن نبود و به همین خاطر باقی ماند. در گذر زمان آنان توانستند این دو را با هم ادغام کنند. بنابراین، "دارایی" که از "اسکندر" شکست خورده، حاصل یکسان پنداری "فردی کیانی که از مادها شکست خورده" با "داریوش سوم که از اسکندر شکست ‏خورده" است. لذا پس از کیانیان، حکومت اسکندر فرا می‏رسد و دوران مادها و هخامنشیان از داستان‏های ایرانی حذف می‏شوند. این ادغام باید در زمان اشکانیان رخ داده باشد چرا که در زمان ساسانیان،‌ یک شکست شناخته شده بود و آنان از حکومت هخامنشیان بی اطلاع بودند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نسبت تاریخ و حماسه در حماسة ملی ایران

شباهت‌ها و تفاوت‌های حماسه و تاریخ و نسبت میان آن‌ها از دیر باز توجه محققان هر دو حوزه را به خود جلب کرده است، زیرا هر دو از طریق بیان روایت به گذشته می‌پردازند. شباهت میان این دو روایت تا حدی بوده، که گذشتگان گاهی تفاوتی میان روایت تاریخی و حماسی قائل نمی‌شدند. این امر شامل حماسة ملی ایران و عالی‌ترین نمونة آن، شاهنامه، نیز می‌شده است که ایرانیان تا اواسط عصر قاجار آن را همان تاریخ ایران پیش ا...

full text

بررسی رابطه مادها و پارس‌ها پیش از ظهور امپراتوری هخامنشیان

مادها و پارس‌ها دو گروه از مهاجران آریایی بسیار نزدیک به هم بودند که احتمالا در نیمه دوم هزاره‌ی دوم پیش از میلاد وارد فلات ایران شدند و در شرق کوه‌های زاگرس مستقر شدند. حضور اقوام مختلف در منطقه در این زمان و سپس یورش‌های مکرر آشوریان علیه این اقوام و گروه‌ها، از جمله مادها و پارس‌ها سبب گردید که آنان برای مقابله با این تهاجمات مکرر گرد هم آیند و بنا براین اولین اتحادیه مادی تحت رهبری دیااُکو و...

full text

رنگ و نیرنگ در حماسه ملی ایران

کشف نقطه آسیب‌پذیری قهرمانان بر پایه اصل حماسی نیرنگ استوار است و شیوه‌ای که برای این منظور پیدا می‌شود بر محور جادو و اطلاعاتی است که ژرف ساخت آن برتری یک پهلوان را در میدان نبرد رقم می‌زند. دست‌یابی به نقطه شکست‌پذیری قهرمان کار هر کسی نیست و جنگجویان معمولی نمی‌توانند به آن دست‌یابند. سیمرغ می‌تواند راز این قهرمانی را به قهرمان بیاموزد و در مورد آشیل نیز این گونه است یعنی کسی که راز رویینه ...

full text

تأثیر حماسه ملی و میهنی ایران در اشعار اقبال لاهوری

علامه محمد اقبال لاهوری از شاعران نام­دار و برجستۀ پاکستان است که نقشی بسزا در دفاع از ارزش­ های ملّی و آزادی­ خواهی در پاکستان و شبه قارّه و بویژه در قلمرو زبان و در پیروی از گران­مایگان فرهنگ و ادب ایران و معارف اسلامی دارد و چشمه زلال اندیشه وطنی وی همواره در جوش و خروش بوده است و این شوریدگی ملّی و آیینی را در قالب زبان فاخر فارسی و اندیشه های بلند فرهنگ ایرانی، ناموس اخلاقی و شرف دینی خود می­...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 4

pages  53- 70

publication date 2016-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023